Başlangıçtan 1100’lere Dicle havzasında Bilimin yükselişi ve çöküşü

Muş Varto doğumlu Prof. Dr. Bahattin GÜMGÜM 1973 yılında Ankara Üniversitesinden kimya yüksek mühendisi olarak mezun olmuş, Bir yıl Etibank tesislerinde çalıştıktan sonra üniversiteye geçmiş ve 1993 yılında Anorganik Kimya Profesörü unvanı almıştır. 1994-98 tarihlerinde Dicle üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi dekanlığı yapmıştır.


Fosfor Kimyası üzerinde birçok araştırma yapmış-yaptırmış ve birçok yeni bileşik ve bunların uygulamaları esaslı tezler üretmiştir. Bunlardan fosfor-azot bağlı katalizörlerden aminophosphine\aminofosfil adını Türkiye’den dünya literatürüne taşıyan ilk isim olmuştur. Ayrıca üç kitap ve dört kitapta da bölüm olmak üzere toplam yedi kitap hazırlamıştır.


2000 yılından itibaren üniversite kimya lisans öğrencilerine kimya tarihi derslerini anlatmaya başlarken basit bilgiler yerine yaşadığım Dicle hafızası ve hinterlandına yönelmiş ve böylece 2016 yılında emekli olduğumda, Dicle havzası ve çevresi ile ilgili birçok tarihi ve bilim tarihi ile ilgili yeni bilgiler-belgeler sahibi olmuştum. Özellikle Dünya bilim tarihinde M.Ö. 7. Yüzyılın Dawn of iaranian knowledge İran bilgisinin şafağı ve M.S 750-1100 yılları arasının da 50 yıllık dönemlerle Dicle havzası ve hinterlandında yaşayan bilim insanlarının adıyla alınması çok ilgimi çekmişti. Çevrimizde 2700 yıl önceden başlayan ve neredeyse 1100 kadar süren bilimin altın çağlarıyla ilgili verileri tesadüfen İngilizce kaynaklarda yeni öğrenmiştim. Üstelik M.S. 6. Yüzyılda Zagros Dağları’nın batı eteklerindeki bir kentte dünya bilim merkezi olmuştu. Bilimde birçok ilki gerçekleştirmiş olan Dicle havzası ve hinterlandının günümüzde ki durumu ise içler acısı! 


Dr. Heinz Herbert Schöffler (1921-2003)’e ne kadar teşekkür etsem azdır herhalde Gundé-şapur Akedemisi adlı eserini okuyana kadar. Böylece Gundé-şapur kent ve Akademisini tanıma olanağı buldum.

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.